„… to postaci – choć od siebie bardzo różne – to równie wybitne
i jakże ważne w historii polskiej literatury!
W 2021 roku dzięki uchwale Sejmu będziemy wspominać
tych wielkich twórców.”
[Marta Kubiak, Poseł na Sejm RP]
Ten rok to czas ważnych rocznic gigantów polskiej literatury. Czterech spośród nich decyzją Sejmu RP stało się oficjalnymi patronami 2021 roku:
- Stanisław Lem /100. rocznica urodzin/,
- Tadeusz Różewicz /100. rocznica urodzin/,
- Cyprian Kamil Norwid /200. rocznica urodzin/,
- Krzysztof Kamil Baczyński /100. rocznica urodzin/.
Doceniając kunszt literacki tych wybitnych pisarzy, wagę i zasięg ich twórczości wykraczającej daleko poza granice polskiej literatury Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Józefa Gwalberta Pawlikowskiego w Przemyślu 25 listopada 2021 r. zorganizowała w formule hybrydowej konferencję pt. Literaccy Patroni Roku 2021. Wydarzenie adresowane było do nauczycieli, bibliotekarzy, uczniów szkół ponadpodstawowych oraz wszystkich miłośników literatury.
Zgodnie z programem pierwszy referat pt. Bardziej ludzkie niż ludzie. Maszyny i sztuczna inteligencja według Stanisława Lema wygłosił dr hab. Andrzej Juszczyk z Katedry Teorii Literatury Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Prelegent na wstępie przedstawił technologiczne przemiany rzeczywistości pod kątem roli maszyn, robotów i sztucznej inteligencji, filozoficzne ujęcia tego zagadnienia oraz popkulturę science fiction. Następnie omówił wątek buntu maszyn i świadomej sztucznej inteligencji na podstawie opowiadań Stanisława Lema (Bajki robotów, Opowieści o pilocie Pirxie, Maska, Golem XIV). Prelegent podsumowując twórczość Lema podkreślił, że ukazuje on Świat bez ludzi, ale ludzki – bez podziału religii, ras, narodów, bez zła i cierpienia.
Kolejny wykład zatytułowany Niepokój i światło. Impresje o twórczości Tadeusza Różewicza (1921 - 2014) wygłosiła dr Małgorzata Wilgucka – nauczyciel II Liceum Ogólnokształcącego w Przemyślu. Prowadząca w swoim wystąpieniu ukazała niepokoje Różewicza na przykładzie omawianych i cytowanych utworów: niepokój wojny (wiersz Ocalony), czasów powojennych (Spadanie), współczesności (Walentynki). W dalszej części referatu dr Wilgucka wyjaśniła na przykładzie utworów (Chwila, Jak dobrze) czym jest światło w poezji Różewicza. Na zakończenie zaprezentowała poetyckie dialogi Różewicza z Czesławem Miłoszem oraz wznowienia książkowe twórczości poety i mającą się wkrótce ukazać na rynku wydawniczym biografię Różewicza autorstwa Magdaleny Grochowskiej.
Na zakończenie konferencji usłyszeliśmy, w wykonaniu uczniów z II LO w Przemyślu, wiersze dwóch pozostałych patronów 2021 roku - Cypriana Kamila Norwida oraz Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.
Wyrażamy nadzieję, że podejmowane podczas wydarzenia tematy będą inspirujące oraz posłużą jako materiał dydaktyczny polonistom oraz bibliotekarzom szkolnym. Transmisję konferencji można nadal obejrzeć na kanale YouTube:
