Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Przemyślu

Irena Sendlerowa, Ulmowie z Markowej, Franciszek Banasiewicz, siostry Podgórskie - to tylko niektóre osoby, które w czasie II wojny światowej, z narażeniem własnego życia ratowały od śmierci przedstawicieli prześladowanego przez Niemców narodu żydowskiego. Za swoje bezgraniczne poświęcenie otrzymali tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Wśród „uznanych” przez Instytut Yad Vashem Sprawiedliwych najliczniejszą grupę stanowią Polacy. Jednak ilu było naprawdę im podobnych - cichych bohaterów, których nazwisk m.in. z powodu braku świadków nie znamy, już być może nigdy się nie dowiemy. To właśnie dla uczczenia pamięci o tych znanych i nieznanych, lecz zawsze pełnych heroizmu ludziach, ustanowiono Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką /24 marca/.

Z okazji zbliżania się tego dnia 15 marca 2023 roku w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej im. J.G. Pawlikowskiego w Przemyślu przy PZPW w Rzeszowie odbyła się konferencja, nad którą honorowy patronat objęli:

• Wojciech Bakun – Prezydent Miasta Przemyśla oraz
• Jan Pączek – Starosta Przemyski.

W spotkaniu wzięli udział nauczyciele historii z przemyskich szkół, uczniowie Zespołu Szkół Elektronicznych i Ogólnokształcących w Przemyślu, Szkoły Podstawowej Nr 1 w Przemyślu, Szkoły Podstawowej w Krównikach oraz przedstawiciele lokalnych instytucji samorządowych, kulturalnych i oświatowych, związków i stowarzyszeń, m.in.:

• Andrzej Huk – Wójt Gminy Przemyśl
• Aneta Pacuła - Inspektor Wydziału Edukacji i Sportu UM w Przemyślu
• Elżbieta Laska - Dyrektor Archiwum Państwowego w Przemyślu  oraz Agnieszka Bobowska – Hryniewicz - Kierownik Oddziału popularyzacji zasobu archiwalnego Archiwum Państwowego
• w Przemyślu
• Zbigniew Hamielec - Wicedyrektor PCEN ds. Oddziału w Przemyślu
• Małgorzata Ekiert - Prezes Stowarzyszenia „Przemyski Uniwersytet Trzeciego Wieku”
• Helena Warda - Członek Przemyskiej Rady Seniorów.

Konferencję otworzył dr Piotr Pękalski – Wicedyrektor ds. PBW w Przemyślu przy PZPW w Rzeszowie, który przywitał wszystkich zebranych oraz przybliżył genezę Narodowego Dnia Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką, wspominając przy okazji o bohaterskiej postawie członków rodziny Ulmów, w których rocznicę śmierci ustanowiono ten dzień.

W głównej części wydarzenia znalazły się:

• wykład „Polacy ratujący Żydów podczas niemieckiej okupacji ze szczególnym uwzględnieniem obszaru obecnego województwa  podkarpackiego”, który wygłosiła dr hab. Elżbieta Rączy – prof. UR, starszy specjalista Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Rzeszowie;

• prezentacje szkół nt. pozalekcyjnej działalności związanej z tematem holokaustu i postawy Polaków wobec Żydów w czasie okupacji niemieckiej, które przedstawili Bogusław Klisowski – Dyrektor Szkoły Podstawowej w Ostrowie i Maciej Kozłowski – nauczyciel historii w Szkole Podstawowej Nr 1 w Przemyślu;

• otwarcie i omówienie wystawy „Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej”/ze zbiorów IPN Oddział w Rzeszowie/, którego dokonała autorka ekspozycji dr hab. Elżbieta Rączy.

W podsumowaniu spotkania głos zabrał Andrzej Huk – Wójt Gminy Przemyśl, który zwrócił uwagę na to, jak ważne w procesie wychowania młodzieży jest przywoływanie tych pozytywnych, chwalebnych wydarzeń z przeszłości i podkreślanie szlachetnych, godnych naśladowania postaw, jakimi niewątpliwie cechowali się Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej.

Na zakończenie informujemy, że wystawę wypożyczoną ze zbiorów IPN Oddział w Rzeszowie pt. „Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej” /aut. dr hab. Elżbieta Rączy, projekt graficzny i skład: dr Marcin Krzanicki i Katarzyna Hudzicka – Chochorowska/ można oglądać w PBW w Przemyślu /ul. Snigurskiego 10-12, I piętro, sala 106/ do 28 marca br. w godzinach pracy biblioteki.

Serdecznie zapraszamy.