Janusz Korczak na pocztówce wydanej w Warszawie w 1933, Fot. domena publiczna, źródło commons.wikimedia.org
Janusz Korczak, właśc. Henryk Goldszmit, ps. „Stary Doktor” lub „Pan Doktor” urodził się 22 lipca 1878 lub 1879 w Warszawie, zmarł prawdopodobnie 7 sierpnia 1942 w Treblince. Wychowawca, pedagog, lekarz, pisarz, publicysta, działacz społeczny, teozof, Polak- Żyd.
Współzałożyciel i dyrektorem Domu Sierot dla dzieci żydowskich oraz organizator (wraz z M. Falską) zakładu wychowawczego Nasz Dom. W latach 1926-39 współzałożyciel i redaktor „Małego Przeglądu”- cotygodniowego dodatku do ukazującej się w Warszawie gazety "Nasz Przegląd". "Mały Przegląd" z perspektywy czasu wydaje się być prasowym fenomenem na światową skalę- była to gazetka redagowana i pisana przez dzieci, zachowująca wygląd prawdziwej gazety.
W pierwszych dniach II wojny światowej wraz z wychowawcami i współpracownikami dyżurował dzień i noc w Domu Sierot. 5 lub 6 sierpnia 1942 r. Janusz Korczak i jego wieloletnia współpracowniczka Stefania Wilczyńska ze swoimi wychowankami z Domu Sierot doprowadzeni zostali na Umschlagplataz, skąd wywieziono ich do obozu zagłady w Treblince.
Janusz Korczak pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką. Swoje poglądy na temat pedagogiki zawarł przede wszystkim w dziełach „Jak kochać dziecko”, „Prawo dziecka do szacunku” i „Momenty wychowawcze”.
Wśród jego utworów skierowanych do dzieci najbardziej znane to: „Król Maciuś Pierwszy”, „Król Maciuś na bezludnej wyspie”, „Bankructwo małego Dżeka”, „Kajtuś czarodziej” i „Kiedy znów będę mały”.
Był ponadto autorem powieści o tematyce społecznej takich jak „Dzieci ulicy” czy „Dziecko salonu”, a także innych utworów, m.in. „Koszałków opałków”, „Sam na sam z Bogiem” oraz dramatów.
Wybrane źródła informacji:
- Janusz Korczak / Alicja Szlązakowa. - Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1978.
- Janusz Korczak w getcie: nowe źródła / [wstęp i red. nauk. Aleksander Lewin ; oprac. filologiczne tekstów Monika Ziółek]. - Warszawa: "Latona", 1992.
- Janusz Korczak : życie dla dzieci / Erich Dauzenroth ; przekł. [z niem.] Teresa Semczuk. - Kraków: "WAM", 2012.
- Prawo dziecka do szacunku / Janusz Korczak ; oprac. tekstu Elżbieta Cichy ; il. Agnieszka Cieślikowska. - Wyd. 2. - Warszawa : Rzecznik Praw Dziecka, 2017.
Przeworsk GK 53334, Lubaczów GL 50822 - Momenty wychowawcze / Janusz Korczak. - Warszawa : Rzecznik Praw Dziecka, 2017.
Przemyśl GP 111791 - Prawa dziecka wczoraj, dziś i jutro - perspektywa korczakowska. T. 1 = The rights of the child yesterday, today and tomorrow - the Korczak perspective. P. 1 / pod red. Marka Michalaka ; tł. Aleksandra Gellert. - Warszawa : Biuro Rzecznika Praw Dziecka, 2018.
Przemyśl GP 112997 - Bobo ; Feralny tydzień ; Spowiedź motyla / Janusz Korczak ; oprac. tekstu Elżbieta Cichy ; il. Agnieszka Cieślikowska. - Warszawa : Biuro Rzecznika Praw Dziecka, 2018.
Przemyśl GP 112991 - Film "Janusz Korczak - król dzieci"