J. Em. Ks. Kard. Stefan Wyszyński Prymas Polski. Domena Publiczna
Prymas Stefan Wyszyński urodził się 3 sierpnia 1901 r. w miejscowości Zuzela nad Bugiem. Święcenia kapłańskie otrzymał we Włocławku w 1924 r. Po wybuchu II wojny światowej ukrywał się przed Gestapo. W okresie Powstania Warszawskiego pełnił funkcje kapelana grupy Kampinos AK, działającej w Laskach, oraz- pod pseudonimem Radwan III- kapelana szpitala powstańczego. Po zakończeniu wojny został rektorem Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. W marcu 1946 r. otrzymał nominację biskupa lubelskiego, a sakrę biskupią przyjął w maju tego samego roku na Jasnej Górze. 12.11.1948 r. papież Pius XII mianował go arcybiskupem gnieźnieńskim i warszawskim- prymasem Polski. Stefan Wyszyński objął przewodnictwo w Kościele po kardynale Auguście Hlondzie.
W okresie komunistycznych represji wobec Kościoła i społeczeństwa bronił chrześcijańskiej tożsamości narodu. Był jednocześnie inicjatorem politycznego ułożenia stosunków z władzami państwa, m.in. w 1950 r. podpisał ustawę regulującą stosunki państwo- Kościół. Ustawa ta była ze strony Kościoła daleko idącym kompromisem. W 1953 r. okazało się, że wypracowany kompromis nie wystarcz władzom komunistycznym. Rząd zdecydował się na jawną ingerencję w wewnętrzne życie Kościoła i w zasady obsadzania stanowisk kościelnych, wówczas prymas wypowiedział swoje słynne "non possumus" (nie możemy). Został uwięziony, do 1956 r. internowano go w Rywałdzie, Stoczku, Prudniku i Komańczy.
Kardynał Stefan Wyszyński był autorytetem moralnym, duchowym, współtwórcą przemian społecznych, które doprowadziły do upadku komunizmu. W latach 1980-81 wspierał i chronił przed zagrożeniami rodzącą się "Solidarność". Stefan Wyszyński zmarł 28 maja 1981 r. w Warszawie. Uroczystości pogrzebowe 31 maja zorganizowane na placu Zwycięstwa zgromadziły rzesze wiernych i duchowieństwa. Przybyli przedstawiciele Stolicy Apostolskiej oraz władz PRL.
Wybrane źródła informacji:
- Kardynał Stefan Wyszyński Prymas Polski / Milena Kindziuk. - Wydanie I. - Kraków : Wydawnictwo Esprit, 2019.
- Kardynał Stefan Wyszyński 1901-1981 / Rafał Łatka, Beata Mackiewicz, Dominik Zamiatała ; Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. - Warszawa : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu : Instytut Prymasowski Stefana Kardynała Wyszyńskiego : Wydawnictwo im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego Soli Deo, 2019.
- Prymas Tysiąclecia - Kardynał Stefan Wyszyński / [kalendarium, biogramy, słownik pojęć, wybór mater., oprac Janusz Kotański i in.; red. Dorota Mazek, Anna Piekarska. - Warszawa : Instytut Pamięci Narodowej, 2003.
- Stefan Wyszyński : myśl historyczna jako element walki z totalitaryzmem w działalności prymasa / Mirosław Łukomski. - [Warszawa] : Papierowy Motyl, 2011.
- Zintegrowana Platforma Edukacyjna
- Zintegrowana Platforma Edukacyjna
