Marszałek Józef Piłsudski wydaje dyspozycje ppłk. Józefowi Beckowi na placu Saskim. W tle Pałac Saski. Data wydarzenia 1929-11-11.
Święto państwowe w Polsce obchodzone corocznie 11 listopada dla upamiętnienia odzyskania niepodległości przez Polskę w 1918, po 123 latach zaborów (1795-1918). Święto zostało ustanowione ustawą z dnia 23 kwietnia 1937 r. Wybór 11 listopada związany jest z zakończeniem I wojny światowej dzięki zawarciu rozejmu w Compiègne 11 listopada 1918 r.
W latach 1919-1936 rocznice odzyskania niepodległości świętowano w Warszawie jako uroczystości o charakterze wojskowym. Organizowano je zazwyczaj w pierwszą niedzielę po 11 listopada. Pierwszy raz w pełni uroczyście upamiętniono odzyskanie niepodległości 14 listopada 1920. Tego dnia uhonorowano Józefa Piłsudskiego jako zwycięskiego Wodza Naczelnego w wojnie polsko- bolszewickiej wręczając mu buławę marszałkowską.
Do czasu wybuchu II wojny światowej obchody państwowe odbyły się dwa razy: w 1937 i 1938; w 1937 uświetniono je odsłonięciem pomnika gen. Józefa Sowińskiego.
Podczas okupacji niemieckiej w latach 1939-1945 jawne świętowanie polskich świąt państwowych ze względu na represje nie było możliwe. Jednakże organizatorzy przygotowywali konspiracyjne obchody rocznicy 11 listopada w ramach małego sabotażu, w dniach poprzedzających 11 listopada na murach, ogrodzeniach, płytach chodnikowych pojawiały się afisze, ulotki i napisy, np. „Polska żyje”, „Polska zwycięży”, a od 1942 roku także znak Polski Walczącej. W prasie konspiracyjnej, głównie w „Biuletynie Informacyjnym” podziemnej Armii Krajowej, zamieszczano artykuły przypominające o Święcie Niepodległości.
Święto zniesiono ustawą Krajowej Rady Narodowej 22 lipca 1945 r. Ustawą z 15 lutego 1989 r. Sejm PRL przywrócił święto pod nazwą „Narodowe Święto Niepodległości”. 11 listopada 1997 Sejm podjął uchwałę głoszącą m.in. „Ta uroczysta rocznica skłania także do refleksji nad półwieczem, w którym wolnościowe i demokratyczne aspiracje Polaków były dławione przez hitlerowskich i sowieckich okupantów, a następnie- obcą naszej tradycji- podporządkowaną Związkowi Radzieckiemu komunistyczną władzę”.
W 2018 zorganizowano obchody 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę.
Wybrane źródła informacji:
- Listopad 1918 roku - miejsca upamiętnione i pomniki / Tadeusz Swat. W: Niepodległość i Pamięć : czasopismo muzealno-historyczne. 1427-1443. 2003, nr 1, s. 95-105.
- Święto niepodległości : materiał na uroczystości szkolne w dniu 11 listopada / Z. Roguska, R. Korupczyńska. - Warszawa : "Nasza Księgarnia", 1931.
- Tak nam się odrodziła, Polska, Ojczyzna miła! / Krzysztof Kubaszek. - Jarosław : Zielona Przygoda : Papirus Drukarnia, [2018].
- Zintegrowana Platforma Edukacyjna
- Zintegrowana Platforma Edukacyjna
- #mojaniepodległa - IPN
- Zintegrowana Platforma Edukacyjna
- Zintegrowana Platforma Edukacyjna
- Koncert dla Niepodległej
