Ekshumacja ofiar z mogił zbiorowych w Woli Ostrowieckiej pow. lubomelski na Wołyniu, 1992 r. Fot. APIN. Źródło: ipn.gov.pl
11 lipca obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczpospolitej. Święto związane jest z rocznicą wydarzeń z 11 i 12 lipca 1943 r., kiedy UPA dokonała skoordynowanego ataku na polskich mieszkańców ok. 150 miejscowości w powiatach włodzimierskim, horochowskim, kowelskim i łuckim. Wykorzystano fakt gromadzenia się ludzi w kościołach w niedzielę 11 lipca (tzw. krwawa niedziela). Badacze obliczają, że tylko tego jednego dnia mogło zginąć ok. 8 tys. Polaków- głównie kobiet, dzieci i starców.
Wydarzenia te to kulminacja trwających od początku 1943 r. morderstw i wypędzania Polaków z ich domów, w wyniku której na Wołyniu i w Galicji Wschodniej zginęło ok. 100 tys. Polaków.
Rzeź wołyńska to niewątpliwie jeden z najtragiczniejszych okresów w historii Polski, który zapisał się jako przykład niewyobrażalnego okrucieństwa i nienawiści. Święto zostało ustanowione uchwałą Sejmu z 22 lipca 2016 roku. Oddano w niej hołd ofiarom mordów- Polakom, Żydom, Ormianom, Czechom i przedstawicielom innych mniejszości narodowych- dokonywanych w latach 1943-1945 przez ukraińskich nacjonalistów z szeregów OUN, UPA, SS-Galizien i innych formacji.
Wybrane źródła informacji:
- Czerwone niebo nad Wołyniem / Barbara Iskra Kozińska. - Warszawa : "Bellona", 2021.
Lubaczów GL 51921 - Wołyńska gra / Justyna Białowąs ; [ilustracje Monika Drobnik-Słocińska]. - Wydanie I. - Kraków : Znak Horyzont, 2021.
Lubaczów GL 52196 - Wołyń zdradzony, czyli Jak dowództwo AK porzuciło Polaków na pastwę UPA / Piotr Zychowicz. - Wydanie 1 (dodruk). - Poznań : Dom Wydawniczy "Rebis", 2019.
Przemyśl GP 114280, Przeworsk GK 54109 - Kaci Wołynia : najkrwawsi ludobójcy Polaków / Marek A. Koprowski ; wprow. Piotr Zychowicz. - Poznań : "Replika", 2019.
Przemyśl GP 114382, Lubaczów GL 51251 - Dziewczyny z Wołynia / Anna Herbich. - Kraków : "Znak Horyzont", 2018.
Przemyśl GP 113036 - Wołyń 1943 - świadectwa Niezwyciężonych – materiał filmowy (6 odcinków)